Etimolodjeye

candjî

Aplacaedje prono « s’ » + viebe «abaxhî».

s’ abaxhî (viebe å prono muroetrece)

  1. discrexhe e hôteur.
    Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
  2. (pus stroetmint) (tot djåzant d' ene djin) si racrampi tot dmanant so ses pîs.
    • Abaxhîz vs ene gote po ramassî çou k' e-st al tere Motî Forir (fråze rifondowe).
    • S' abaxhî po ramasser ene sacwè Motî Haust (fråze rifondowe).
    • Wice k' on n' si pout dressî, i fåt bén s’ abaxhî Motî Haust (fråze rifondowe).
    • Agnusse, po s’ aswadji cwand ene poenne el sipråtchive,
      Si meteut dvins ene coine di l’ ovroe, s’ abaxhive
      Tot loucant-st åtoû d’ lu. Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.46, “Agnuss” (fråze rifondowe).
    • Et vola nosse glawene ki prind l' paile a deus mwins, ki s' abaxhe on ptit pô Et rouf! di totes ses foices, elle evole li boûkete Ele l' evola si bén k' on n' l' a måy ritrové. Georges Ista (fråze rifondowe).
    • Et l’ ome sintant k’ a må fwait,
      S’ abaxhe a totes les potales
      Avou s’ mizere a crås-vea. Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Terza Rima », 1923, p.42 (fråze rifondowe).
  3. accepter s' planete.
    • Nos estans goviernés pa on moncea d' albrans,
      På vis chnapan d' Alosse eyet l' djandjan d' Målene,
      Deus fayés ipocrites k' on s' abaxhe divant zels;
      C' est yeusses ki sont les mwaisses; Å diåle les deus rônous ! Philippe Sclaubas (fråze rifondowe).
    • S’ abaxhî dzo l' volté do Bon Diu Motî Forir (fråze rifondowe).

Sinonimeye

candjî
accepter ene sitouwåcion ki nos fwait minåbes

Ratournaedjes

candjî
si racrampi tot dmanant so ses pîs
accepter ene sitouwåcion ki nos fwait minåbes