Walon (Rifondou) candjî

Etimolodjeye candjî

Calcaedje do francès « oxygène », lu-minme do vî grek « oxus » (seur) eyet « gennan » (askepyî) ; çou ki dene on mot avou l’ cawete « -djinne ».

Prononçaedje candjî

Sustantif candjî

ocsidjinne omrin todi singulî

  1. (elemint) elemint tchimike, del troke des corants gåz, kinoxhou dizo l’ essegne atomike O, li nombe atomike 8, et l’ pwès atomike 16.
  2. (tchimeye) gåz compôzé di deus atômes d’ idrodjinne, ki permete åzès biesses et plantes di respirer ; i sieve po 20% dins l’ air sol Daegn.
    • Dins l’ air k’ on respire, gn a cwate côps dipus d’ nitrodjinne ki d’ ocsidjinne.
    • Adon, ti tchvå a, al boune, 10 porcints di rodjès globules di dpus k’ els ôtes ; ça fwait 10 åcint d’ ocsidjinne di dpus dins les tchås. Lucyin Mahin.

Ratourneures candjî

  1. djus d’ ocsidjinne : sins ocsidjinne, tot cåzant d’ boket do coir, di cirnaivieus dins on waxhea spåciå.

Parintaedje candjî

Mots d’ aplacaedje candjî

Mots vijhéns candjî

Ortografeyes candjî

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes candjî

ocsidjinne

Waitîz eto candjî

  Lijhoz l’ årtike ocsidjinne so Wikipedia