dis dj’
Etimolodjeye
candjîShûte des mots : « dis » + « dj’ »
Dijhêye
candjîdis dj’
- sieve a rafoirci çou k' on dit.
- sieve a rivni a çou k' on-z aveut cmincî divant di s' astårdjî so ene sacwè.
- Nos beas, nos haitîs, nos francs, nos djoyeus cramignons, ki l' peupe di Lidje a rovyî po-z aprinde des sots resploes d' Amerike et d' Paris, ki ni lyi djhèt rén a l' åme, et k' i repete ås fiesses come ene xhalêye mecanike ki fwait des curs a vs disteler l' ålouwete, nos cramignons, dis dj’, rimontèt d' après Wilmote al Treske do tins d' Tchårlumagne, et al carole. — Joseph Mignolet, "Li walon å payîs di Lîdje" (1938), p.17 (fråze rifondowe).
- mostere li vraiy.
- Å cminçmint, dis dj’, nosse djonne djouguete,
N' aveut nén l' air do raetchî dssus:
Ele si håynéve prôpe et dis dj’
Sol coine di s' soû, djusse å droet d' lu. — Henri Simon, "Fåt bate li fiér tant qu’il èst tchaud" (1884) (fråze rifondowe).
- Å cminçmint, dis dj’, nosse djonne djouguete,
- (eployî å kiminçmint di deus fråzes) sieve a etcherepter ene anafôre.
- Binåjhe, dis dj’, paski l’ ome a dandjî d’ advinteures et do viker d’ on sondje … et nosse sondje, a nozôtes, c’ est l’ ci da l’ Impreur… Fir, dis dj’, paski l’ sôdård di France, li ptit sôdård ki s’ bate tot tarlatant les Rûsses et les Prûssyins, est ricnoxhou po l’ ome li pus vigreus do monde. — Joseph Mignolet, « Al Bèle Fontinne », comèdèye di treûs akes, 1924, p.13 (fråze rifondowe).
Ratournaedjes
candjîsieve a rafoirci çou k' on dit
- Francès : sert à renforcer ce qu’on dit
sieve a rivni a çou k' on-z aveut cmincî divant di s' astårdjî so ene sacwè
- Francès : sert à revenir à son point de départ après avoir fait une digression
mostere li vraiy
- Francès : il est vrai (fr)
sieve a etcherpeter ene anafôre
- Francès : sert à structurer une anaphore