Rawete:Codjowaedje do walon/tchamossî
Codjowaedje do viebe tchamossî
Viebe del deujhinme troke
avou candjmint SS ⇨ S divant ene cossoune.
| Môdes sins djin | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| Infinitif | tchamossî | aveur/awè tchamossî |
| Djerondif | e/tot tchamossant | e-z/tot-z åyant tchamossî |
| Pårticipe | tchamossant | tchamossî tchamosseye (femrin) |
| Indicatif | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Ripassé prezint | |
| dji (dj’) | tchamosse | a tchamossî |
| ti/to (t’) | tchamosses | as tchamossî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | tchamosse | a tchamossî |
| nos/dji (ns/dj’) | tchamossans | avans tchamossî |
| vos (vs) | tchamossîz | av(oz) tchamossî |
| i/ele (il/elle) | tchamossèt tchamosnut |
ont tchamossî |
| Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
| dji (dj’) | tchamossive | aveu tchamossî |
| ti/to (t’) | tchamossives | aveus tchamossî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | tchamossive | aveut tchamossî |
| nos/dji (ns/dj’) | tchamosséns | avéns tchamossî |
| vos (vs) | tchamossîz | avîz tchamossî |
| i/ele (il/elle) | tchamossént | avént tchamossî |
| Erirece | Ripassé erirece | |
| dji (dj’) | tchamossa | ava tchamossî ouri tchamossî |
| ti/to (t’) | tchamossas | avas tchamossî ouris tchamossî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | tchamossa | ava tchamossî ourit tchamossî |
| nos/dji (ns/dj’) | tchamossîs | avîs tchamossî |
| vos (vs) | tchamossîz | avîz tchamossî |
| i/ele (il/elle) | tchamossît | avît tchamossî |
| Futur | Ripassé futurrece | |
| dji (dj’) | tchamosrè | årè tchamossî |
| ti/to (t’) | tchamosrès | årès tchamossî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | tchamosrè | årè tchamossî |
| nos/dji (ns/dj’) | tchamosrans | årans tchamossî |
| vos (vs) | tchamosroz | åroz tchamossî |
| i/ele (il/elle) | tchamosront | åront tchamossî |
| Suddjonctif | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| ki dji (dj’) | tchamosse | åye tchamossî |
| ki ti/to (t’) | tchamosses | åyes tchamossî |
| k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | tchamosse | åye tchamossî |
| ki nos/dji (ns/dj’) | tchamossanxhe | åyanxhe tchamossî |
| ki vos (vs) | tchamossîxhe | åyoxhe tchamossî |
| k’ i/ele (il/elle) | tchamossexhe tchamosnuxhe |
åyexhe tchamossî euxhnuxhe tchamossî |
| Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
| ki dji (dj’) | tchamossaxhe | euxhe tchamossî |
| ki ti/to (t’) | tchamossaxhes | euxhes tchamossî |
| k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | tchamossaxhe | euxhe tchamossî |
| ki nos/dji (ns/dj’) | tchamossénxhe | euxhénxhe tchamossî |
| ki vos (vs) | tchamossîxhe | euxhîxhe tchamossî |
| k’ i/ele (il/elle) | tchamossénxhe | euxhénxhe tchamossî |
| Condicioneu | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| dji (dj’) | tchamosreu | åreu tchamossî |
| ti/to (t’) | tchamosreus | åreus tchamossî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | tchamosreut | åreut tchamossî |
| nos/dji (ns/dj’) | tchamosréns | åréns tchamossî |
| vos (vs) | tchamosrîz | årîz tchamossî |
| i/ele (il/elle) | tchamosrént | årént tchamossî |
| Kimandeu | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| tchamosse | åye tchamossî | |
| tchamossans | åyanxhe tchamossî | |
| tchamossîz | åyoxhe tchamossî | |
Notule d’ esplikêyes :
- li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
- les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
- li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
- dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
- el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
- dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
- dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.