Rawete:Codjowaedje do walon/boere

Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.


Codjowaedje do viebe boere
Viebe del céncwinme troke.
Môdes sins djin
Prezintrece Erirece
Infinitif boere aveur/awè beu
Djerondif e/tot boevant e-z/tot-z åyant beu
Pårticipe boevant beu / boevou
boevowe (femrin)
Indicatif
Prezintrece Ripassé prezint
dji (dj’) boe a beu
ti/to (t’) boes as beu
i/ele/on (il/elle/on-z) boet a beu
nos/dji (ns/dj’) boevans avans beu
vos (vs) boevoz av(oz) beu
i/ele (il/elle) boevèt
boeynut / boevnut
ont beu
Erirece durant Ripassé erirece durant
dji (dj’) boeveu aveu beu
ti/to (t’) boeveus aveus beu
i/ele/on (il/elle/on-z) boeveut aveut beu
nos/dji (ns/dj’) boevéns avéns beu
vos (vs) boevîz avîz beu
i/ele (il/elle) boevént avént beu
Erirece Ripassé erirece
dji (dj’) boeva ava beu
ouri beu
ti/to (t’) boevas avas beu
ouris beu
i/ele/on (il/elle/on-z) boeva ava beu
ourit beu
nos/dji (ns/dj’) boevîs avîs beu
vos (vs) boevîz avîz beu
i/ele (il/elle) boevît avît beu
Futur Ripassé futurrece
dji (dj’) boerè årè beu
ti/to (t’) boerès årès beu
i/ele/on (il/elle/on-z) boerè årè beu
nos/dji (ns/dj’) boerans årans beu
vos (vs) boeroz åroz beu
i/ele (il/elle) boeront åront beu
Suddjonctif
Prezintrece Erirece
ki dji (dj’) boeve / boexhe / boeye åye beu
ki ti/to (t’) boeve / boexhe / boeyes åyes beu
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) boeve / boexhe / boeye åye beu
ki nos/dji (ns/dj’) boevanxhe åyanxhe beu
ki vos (vs) boevoxhe åyoxhe beu
k’ i/ele (il/elle) boevexhe
boeynuxhe / boevnuxhe
åyexhe beu
euxhnuxhe beu
Erirece durant Ripassé erirece durant
ki dji (dj’) boevaxhe euxhe beu
ki ti/to (t’) boevaxhes euxhes beu
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) boevaxhe euxhe beu
ki nos/dji (ns/dj’) boevénxhe euxhénxhe beu
ki vos (vs) boevîxhe euxhîxhe beu
k’ i/ele (il/elle) boevénxhe euxhénxhe beu
Condicioneu
Prezintrece Erirece
dji (dj’) boereu åreu beu
ti/to (t’) boereus åreus beu
i/ele/on (il/elle/on-z) boereut åreut beu
nos/dji (ns/dj’) boeréns åréns beu
vos (vs) boerîz årîz beu
i/ele (il/elle) boerént årént beu
Kimandeu
Prezintrece Erirece
boes åye beu
boevans åyanxhe beu
boevoz åyoxhe beu
Notule d’ esplikêyes :
  • li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
  • les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
  • li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
  • dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
  • el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
  • dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
  • dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.