Rawete:Codjowaedje do walon/shijhler
Môdes sins djin | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
Infinitif | shijhler | aveur/awè shijhlé |
Djerondif | e/tot shijhlant | e-z/tot-z åyant shijhlé |
Pårticipe | shijhlant | shijhlé shijhlêye (femrin) |
Indicatif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Ripassé prezint | |
dji (dj’) | shijhele / shijhlêye | a shijhlé |
ti/to (t’) | shijheles / shijhlêyes | as shijhlé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | shijhele / shijhlêye | a shijhlé |
nos/dji (ns/dj’) | shijhlans | avans shijhlé |
vos (vs) | shijhlez | av(oz) shijhlé |
i/ele (il/elle) | shijhlèt shijhelnut / shijhlêynut |
ont shijhlé |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
dji (dj’) | shijhléve | aveu shijhlé |
ti/to (t’) | shijhléves | aveus shijhlé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | shijhléve | aveut shijhlé |
nos/dji (ns/dj’) | shijhléns | avéns shijhlé |
vos (vs) | shijhlîz | avîz shijhlé |
i/ele (il/elle) | shijhlént | avént shijhlé |
Erirece | Ripassé erirece | |
dji (dj’) | shijhla | ava shijhlé ouri shijhlé |
ti/to (t’) | shijhlas | avas shijhlé ouris shijhlé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | shijhla | ava shijhlé ourit shijhlé |
nos/dji (ns/dj’) | shijhlîs | avîs shijhlé |
vos (vs) | shijhlîz | avîz shijhlé |
i/ele (il/elle) | shijhlît | avît shijhlé |
Futur | Ripassé futurrece | |
dji (dj’) | shijhelrè / shijhlêyrè | årè shijhlé |
ti/to (t’) | shijhelrès / shijhlêyrès | årès shijhlé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | shijhelrè / shijhlêyrè | årè shijhlé |
nos/dji (ns/dj’) | shijhelrans / shijhlêyrans | årans shijhlé |
vos (vs) | shijhelroz / shijhlêyroz | åroz shijhlé |
i/ele (il/elle) | shijhelront / shijhlêyront | åront shijhlé |
Suddjonctif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
ki dji (dj’) | shijhele / shijhlêye | åye shijhlé |
ki ti/to (t’) | shijheles / shijhlêyes | åyes shijhlé |
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | shijhele / shijhlêye | åye shijhlé |
ki nos/dji (ns/dj’) | shijhlanxhe | åyanxhe shijhlé |
ki vos (vs) | shijhléxhe | åyoxhe shijhlé |
k’ i/ele (il/elle) | shijhlexhe shijhelnuxhe / shijhlêynuxhe |
åyexhe shijhlé euxhnuxhe shijhlé |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
ki dji (dj’) | shijhlaxhe | euxhe shijhlé |
ki ti/to (t’) | shijhlaxhes | euxhes shijhlé |
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | shijhlaxhe | euxhe shijhlé |
ki nos/dji (ns/dj’) | shijhlénxhe | euxhénxhe shijhlé |
ki vos (vs) | shijhlîxhe | euxhîxhe shijhlé |
k’ i/ele (il/elle) | shijhlénxhe | euxhénxhe shijhlé |
Condicioneu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
dji (dj’) | shijhelreu / shijhlêyreu | åreu shijhlé |
ti/to (t’) | shijhelreus / shijhlêyreus | åreus shijhlé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | shijhelreut / shijhlêyreut | åreut shijhlé |
nos/dji (ns/dj’) | shijhelréns / shijhlêyréns | åréns shijhlé |
vos (vs) | shijhelrîz / shijhlêyrîz | årîz shijhlé |
i/ele (il/elle) | shijhelrént / shijhlêyrént | årént shijhlé |
Kimandeu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
shijhele / shijhlêye | åye shijhlé | |
shijhlans | åyanxhe shijhlé | |
shijhlez | åyoxhe shijhlé |
Notule d’ esplikêyes :
- li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
- les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
- li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
- dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
- el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
- dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
- dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.