tchåte
Walon (Rifondou)
candjî
Si vos avoz des cnoxhances sol sudjet, vos nos ploz aidî tot rtchôcant des dnêyes so l’ årtike : clitchîz sol boton « candjî » po radjouter des infôrmåcions.
Etimolodjeye 1 candjî
tchåte 1 [f.n.] 1. el moyinådje, contrat inte ene otorité et ses sudjets, ki våt mwaisse-lwè. Ç' a stî l' prumire tchåte wice ki l' Prince-Eveke a ricnoxhou des droets azès bordjoes. C' est on no k' est dins l' tchåte d' askepiaedje di l' abeye di Malonne, e 8inme sieke. 2. papî oficir ki li cour del veye ou do viyaedje dinéve ås djins ki volént aveur on documint po prouver k' il avént atchté oudonbén vindou åk. 3. acoird inte djins d' oneur, ki dene ene djivêye di rîles di boune codujhance ki tchaeke sineu s' oblidje a shuve. Minme li Djåke Chirac a prometou åzès Burtons di siner li tchåte des formagnîs lingaedjes d' Urope. Disfondowes: tchaute, chârte. Etimolodjeye: calcaedje riwalonijhî do F. "charte, chartre", 1980.
Etimolodjeye 2 candjî
tchåte 2 [f.n.] 1. måjhon d' sots. Vos pierdoz l' tiesse: on vs tchôcrè al tchåte. e Tchåte : no d' ene palece di Lidje. Adon li fabrike di mon Dihasse k' esteut la-djondant a costé d' el rouwale e Tchåte bateut s' plin (Joseph Medard). 2. (mot d' carioteu) a) noere voenne dins ene pire. rl a: dilét. b) crevåde dins des pires ki s' a rimpli di noerès mannestés. c) coûtche difoûtrinne d' on banc d' pire. Etimolodjeye: latén carcerem (prijhon).
Etimolodjeye 3 candjî
tchåte 3 [f.n.] hitparåde. Sœur Sourire arivéve divant les Beatles ezès tchåtes (L. Mahin). Etimolodjeye: calcaedje riwalonijhî di l' inglès "chart", 1997.