calistinne : Diferince etur modêyes
Contenu supprimé Contenu ajouté
Aucun résumé des modifications |
m riprins di R11 |
||
Roye 1:
== {{L|wa}} ==
{{dal}}
<FONT COLOR="#ff0000"><B>calistinne</B></FONT> [f.n.]
<B>1.</B> tere croyixheuse, k' est meyeuse po-z ahiver les dinrêyes, copuvite les crompires, ki les pus seurès teres del Fagne u del Setche Fåmene. <I>Les djins d' Nevrumont djhèt: vla des canadas, des bons fruts: il ont vnou sol calistinne di Nevrumont</I> (A. Lurquin). <I>Les meyeus canadas vinèt dins l' tere di calistinne</I> (A. Balle).
<FONT COLOR="#0000ff">>> Å Canestèle:</FONT> no d' plaece di Clermont (dilé Walcoû). rl a: [[Motî:castinne|castinne]]. <span lang=fr>F. terrain calcaire.</span>
<B>2.</B> djaene tere, pa côps maxheye avou ds agåjhes. <span lang=fr>F. schiste calcareux.</span>
<B>3.</B> (mot d' houyeu) lét croyixheu, metou inte deus voennes di hoye. <span lang=fr>F. marne.</span>
<B>4.</B> (mot d' sidurdjisse) pire a tchåsse. <I>Li saetchaedje del calistinne est leyî po troes ans a Tilman d' Sint-Ldjî</I> (Contes do Dominne di Tchini, 1621). <I>Il ont stî haper des pires e calistinne al cårire.</I> Loukîz a: [[Motî:tchåfor|tchåfor]]. <span lang=fr>F. pierre a chaux.</span>
<B>5.</B> tchåsse saetcheye dins les tchafors, k' on mete avou l' minrê d' fier po l' fé fonde. <I>Li lomé Nicolai a stî wadjé pask' il aveut passé so l' tchamp d' èn ôte avou ene tcherêye di calistinne.</I> F. fondant calcaire.
Etimolodjeye: calcaedje riwalonijhî do tîxhon <span lang=de>"kalkstein"</span> (minme sinse), rl a: [[Motî:castinne|castinne]], 1400.
| <FONT COLOR="#ff0000"><B>Calistinne</B></FONT> [n.pl.] (mot d' forestî, di naturalisse) binde di tere a calistinne, e francès d' Beldjike <span lang=fr>"Calistienne"</span>, metowe come on bôrlet a l' aschate bijhrece di l' Årdene et del Tieraxhe, tot s' asployant sol Fagne u sol Fåmene, di Chimai a Aiwêye.
Djeyolodjeye: Li tere croyixheuse del Calinstinne a stî cmagneye pazès plouves ki dismantchèt l' seur di carbone di l' air, po fé des grotes pattavå: del Grote des Nûtons a Doûpe disk' ås grotes di Hoton, tot passant pazès cenes di Rotchfoirt eyet di Han. Dins tere, gn a des djizmints d' fier eyet d' plonk, k' on-z î a saetchî dispu todi, et ki sont fondou avou l' castinne k' est so plaece.
Biyolodjeye: el Calistinne, gn a totes sôres di plantes ki crexhèt voltî so croye, et nén ôte pårt, come les orkidêyes. Etimolodjeye: calcaedje e F. d' Beldjike do walon "calistinne", "castinne" (pire croyixheuse) - et nén walon <span lang=fr>"tiene"</span> -, 1925, ricalké e walon, 1995.
<P ALIGN="CENTER">[[Imådje:m_calistinne.jpg]]<BR><BR>Calistinne: Mape del Calistinne (foncêye linwete), et des aiwes ki passsèt houte (radjinçnêye e walon pa L. Mahin).</P>
|