Wiccionaire

fé : Diferince etur modêyes

Navigation interactive dans l’historique
← Diferinces des candjmints di dvantDiferinces des candjmints shuvants →
Contenu supprimé Contenu ajouté
VisuelWikicode
m Motî:(no) -> no
m wikifiaedje des ratourneures
Roye 20:
 
## [[fabriker]]. <I>C' est ene oujhene k' i fjhèt des ouxh et des fniesses.</I>
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}on n' årè nén po fé:<{{/FONT>rato}} on n' årè nén po shure (dijheye a des ovrîs ki travayèt bén).
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}gn a po fé:<{{/FONT>rato}} gn a assez. <I>Po distrure on no scrît al croye, Avou deus låmes, i gn a po fé</I> (J. Guillaume). <span lang=fr>F. suffisamment, assez.</span>
 
<B>3.</B> [[aprester]]. <I>Dji va fé des crompires po soper.</I> <I>Dji va fé les pakets.</I> <span lang=fr>F.&nbsp;préparer.</span>
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}fé s' båbe:<{{/FONT>rato}} ès raezer.
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}fé ses pakets:<{{/FONT>rato}} esse po mori.
 
<B>4.</B> fé rexhe ene sacwè di s' coir, copurade:
<I>a)</I> on djonne, po ene frumele plinne. <I>Nosse vatche a fwait l' vea.</I>
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}fé les djonnes:<{{/FONT>rato}} mete ses djonnes å monde tot cåzant d' ene lexhe, d' on tchet, d' ene troye, d' ene sori, evnd. <span lang=fr>F.&nbsp;mettre bas.</span>
<I>b)</I> ses escrémints, tot cåzant d' ene djin. <I>Il a fwait dins s' marone.</I> rl a: [[Motî:rovyî|si rovyî]].
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}fé do sonk:<{{/FONT>rato}} awè do sonk dins si alaedje a l' ouxh (dins ses escrémints).
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}fé des viers:<{{/FONT>rato}} awè des viers dins ses boyeas ki rexhèt. rl a: [[tcheye-vier]].
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;Fwaiss on vier&nbsp;?</FONT> dijhêye a ene sakî ki dmane lontins a l' ouxh (ezès waters).
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}fé dzo lu:<{{/FONT>rato}} en pus awè mwaistriyî si pixhaedje, si alaedje a l' ouxh. <span lang=fr>F.&nbsp;être incontinént(e).</span>
 
<B>5.</B>
<I>a)</I> djouwer l' role di. <I>C' est lu ki fjheut Barabasse el Passion d' Sibret.</I>
<I>b)</I> si cdure come: <I>fé l' fô, fé l' sot, fé l' biesse.</I>
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}fåt esse malén po fé l' biesse:<{{/FONT>rato}} rl a: [[malén]].
 
<B>6.</B> aler dins tos les ... <I>Fé les dicåces, les martchîs, les fôres.</I> <I>Elle a passè si matinêye etire a fé les botikes.</I>
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}fé totes les tchapeles, totes les obetes:<{{/FONT>rato}} fé l' tournêye des cåbarets, fé l' toû di totes les canletes.
 
<B>7.</B> [[fini]]. <I>Ass fwait&nbsp;?</I> <I>Cwand t' årès fwait, ti m' el dirès.</I> <span lang=fr>F.&nbsp;finir, achever, terminer.</span>
Roye 52:
<I>a)</I> fé l' mestî di. <I>Dj' a fwait l' bokion ki dj' n' aveu pont d' ådje</I> <I>Dj' a fwait do mnujhî cwand dj' esteu djonne.</I> <I>Asteure, ele fwait del costire.</I> rl a: [[Motî:bouter|bouter po]]. <span lang=fr>F. pratiquer le métier de.</span>
<I>b)</I> si cdure come on, ene. <I>I vlèt fé do malén.</I> <I>T' as fwait do mannet.</I> <I>Ele fijhèt del må-tournêye</I> (ramexhné pa L. Remacle). <span lang=fr>F. faire le, se comporter comme un.</span>
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}I fwait bén tot:<{{/FONT>rato}} i sait bråmint des mestîs, i fwait totès sôres d' ovraedjes. <I>El ci ki dit k' i fwait bén tot, c' est råle k' i fwaiye tot bén</I> (A. Goethals).
 
<B>10.</B> <FONT COLOR="#ff0000">fé dins:</FONT> fé l' comiece di, fé on mestî a vey avou. <I>I&nbsp;fwait dins les pourceas, lu, asteure&nbsp;?</I> <I>Il avént volou fé dins l' impôrt-espôrt.</I> <I>I&nbsp;fjheut dins les rotes.</I>
Roye 61:
<I>c)</I> paski ça a toumé e pane, et rinde l' åme, u esse distrût (po ene machine, evnd). <I>Dji nd a ddja fwait po m' novele oto.</I>
 
<B>12.</B> <FONT COLOR="#ff0000">fé (ene sacwè) di (ene sakî, ene sacwè):</FONT> <I>I&nbsp;n' front rén d' bon d' lu.</I> <FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}Cwè çki t' as fwait di:<{{/FONT>rato}} eyou ass metou, wice ass rioisté&nbsp;?
 
<B>13.</B> (ratourneures avou tcheyaedje di l' årtike): fé berwete, fé bounete, fé fricasse, fé plaijhi, fé bårete, fé babawe, fé barake, fé bebele, fé messe, fé greve, fé bouf, fé camaeråde, evnd.
Roye 87:
<I>d)</I> do froed. <I>I&nbsp;fwait crivant d'&nbsp;froed; i fwait cayant.</I>
<I>e)</I> del brouheur (brouyård). <I>I&nbsp;fwait spès.</I>
<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;{{rato}}i freut spès la k' i s' piedreut:<{{/FONT>rato}} c' est on sûti, ki n' si laireut nén åjheymint emantchî. <I>f)</I> d' on tins d' oraedje. <I>I&nbsp;fwait pzant, i fwait stof, i fwait malåde, i fwait lourd, i fwait douf.</I>
 
<B>2.</B> po djåzer d' ene airance (ambiance). <I>Il î fwait noer.</I> <I>Il î fjheut bén clair.</I> <I>Il î frè crou, dins vosse cåve, e l' ivier.</I> <I>I&nbsp;fjheut frexh, to sins bén, o bwès.</I> <I>Godom&nbsp;! i fwait stofant, chal&nbsp;!</I>
Prin del pådje «https://wa.wiktionary.org/wiki/fé»