Djîle
Etimolodjeye
candjîS’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « Djîle », el pout stitchî vaici.; pitit no divnou no d’ famile.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /d͡ʒiːl/ /d͡ʒiː/
- (pa rfrancijhaedje) /ʒiːl/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /d͡ʒiːl/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : nén rcepåve
No prôpe
candjîDjîle omrin
- omrin ptit no.
- no d’ famile, ki si scrît, asteure, e l’ Estat civil bedje :
Notule d’ uzaedje
candjîLes ptits nos walons toumît foû uzaedje po-z atôtchî les djins diré l’ kimince do 20e sieke. I n’ avént djamåy sitî rashious a l’ Estat Civil (k’ a-st ataké tins do redjime francès). Il ont sorviké e 20e sieke pal voye des pîces di teyåte et des belès-letes. Divant çoula, bråmint avént divnou des no d’ famile ou esse riprins come diterminant dins des nos d’ plaece d’ aplacaedje tîxhon. Il estént wårdés eto divins les nos d’ sints fiestis el Walonreye. A pårti del fén do 20inme sieke, pår dins les belès-letes e walon, on a siervou les ptits nos rfrancijhîs, riscrîts a môde do sistinme Feller.
Ratourneures
candjî- fé Djîle l’ ewaeré
- Sårt Djîle (la-minme: saurt Djî) no d' ene plaece di Transene.
- des ouys come Sint Djîle.
- Ces edroets si pô rabatous,
Leus vîs åbes et les nids d’ houprales,
Les passeus d’ aiwe, les mårteas d’ diåle,
Ki sont pal djoû d’ où dismolous,
Nos frént fé des ouys come Sint Djîle
Si ns les rveyéns, minme k’ on moumint. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.172, “Drî les Rowes” (fråze rifondowe). - Ossu, dvant les lårmires do Pot d' Ôr, del croejhete, då Tchén Bleu, li spleyon d' nosse Djan manka do rvierser tote ene hiede di cårpeas k' louként tourner, avou des ouys come Sint-Djîle, les polets, les tchapons, les dindons, ås brotches des forneas — Joseph Mignolet, "Vé l’loumîre" (1922) (fråze rifondowe).
- Mierseu, pierdou sol voye et tronnant come ene foye,
Droviant deus grands ouys lådjes come Saint Djîle l’ ewaeré,
Avou l’ åme sofokêye et l’ coir a tchår di poye,
Hanesse si leya djus, sol talus d’ on xhoré !— Louis Lagauche, « Li p’tit hièrdî », Tchant III, Saint Roch (fråze rifondowe).
- Ces edroets si pô rabatous,
Parintaedje
candjîMots d’ aplacaedje
candjîRilomêye do mot
candjîPoirteu(s) do no :