Walon (Rifondou) candjî

Etimolodjeye candjî

Bodje « tchint- », bodje A do viebe « tchinter » avou l’ cawete « -reye », çou ki dene on mot avou l’ dobe cawete « -treye ».

Prononçaedje candjî

Asteme ! Ci mot ci a on scrijha « -in- » ki n’ si prononce nén a môde di naziåle /ẽ/ mins /in/, çou ki respond a on scrijha Feller « -in′- ».

Sustantif candjî

singulî pluriyal
tchintreye tchintreyes

tchintreye femrin

  1. ratroplaedje di tchéns åtoû d' ene lexhe ki tchesse, åtoû d' ene curêye (biesse crevêye).
  2. laid sacwè, k' on voet evi, k' on trove biesse.
    • Li front rûsse; ké mizere! ké tchintreye Willy Bal (fråze rifondowe).
  3. sacwè ki n' våt rén.
    • Mi, di dju mi, dji ravale ene tchintreye come ça so rén do monde di tins.
    • La ! magnî des berbis, peure tchintreye, sotès bièsses,
      Est ç’ fé petchî ? Neni, Signeur, vos lzî fjhîz
      On grand oneur a les croxhî François Bailleux, ratournant «Les biesses acsûte del pesse» da Lafontinne (fråze rifondowe).
    • Pusk' i les rvout, madame, et bén i les rårèt
      Mins ci srèt alors mi k' lezî rpoirtrè.
      O! K' a-dju mezåjhe di vos po ene tchintreye pareye
      — Ep. Martial, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, ‘’Li savtî des recoletes’’, 69-73 (fråze rifondowe).
    • Ci n’èst qu’on mèdalyon, ’n’tchin’trèye ;
      « Cadeau d’guerre ! », dîrît lès Français,
      Li prumîre lete di vosse nom, m’fèye,
      Avou ’ne bleûve pîre, vosse påcolèt
      — Émile Wiket, "Fruzions d' cour", p.53.

Sinonimeye candjî

sacwè k' on voet evi
sacwè ki n' våt rén

Ortografeyes candjî

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : E170, R13

Ratournaedjes candjî

rabindlaedje di tchéns
sacwè k' on voet evi
sacwè ki n' våt rén  Loukîz a : tchitchêye