hôt
Walon (Rifondou)
candjî
Etimolodjeye candjî
Tayon-bodje latén « altus » (minme sinse), avou ridaedje å => ô
Prononçaedje candjî
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /hõ/ /hoː/ /hɔ̃/ /oː/ /ɔ̃/ /joː/ /jɔ̃/ /woː/ /wɔ̃/ /wuː/ (betchfessî ô)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /hõ/
- Ricepeures : nén rcepåve
Addjectif candjî
| singulî | pluriyal | |
|---|---|---|
| omrin | hôt | hôts |
| femrin atribut | hôte | hôtes |
| femrin epitete (todi padvant) |
hôte | hôtès |
hôt omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’ no)
- metou lon ådzeu do sudjet.
- C' est l' pus hôt tiene do payis.
- Inte mi djårdén et l' sinne, i gn a on hôt meur — Motî del Fagne et del Tieraxhe (fråze rifondowe).
- metou sol dizeu del schålance (sociåle, intelectuwele).
- Il est dins les hôtès scoles.
- C' est des djins pus hôts k' nozôtes — Motî del Fagne et del Tieraxhe (fråze rifondowe).
- dit tot criyant, tot cåzant del vwès.
- I n' a djamåy ene parole pus hôte ki l' ôte — Chantal Denis, Lucien Somme, Dictionnaire wallon-français « d’après Nameur èt avaur-là » (fråze rifondowe).
Ratourneures candjî
Parintaedje candjî
(avou èn ôte bodje)
Mots d’ aplacaedje candjî
Omofoneye possibe candjî
- (avou hôt) : schô (djeron)
- (avou ônt) : dj' ô, t' ôs, il ôt (viebe «ôre»)
- (avou ôt) : å, ås, ô (arinnoe, fôme poleye po "hê")
- (avou wôt) : wå (pitite djåbe di rgon)
Pwaire minimom candjî
Contråve candjî
Ortografeyes candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes candjî
hôt
Adviebe candjî
hôt (nén candjåve)
- lon ådzeu.
- C' est des areyoplanes ki volèt foirt hôt.
- Les aiwes ont monté hôt — Chantal Denis, Lucien Somme, Dictionnaire wallon-français « d’après Nameur èt avaur-là » (fråze rifondowe).
Mots d’ aplacaedje candjî
Sustantif candjî
| singulî | pluriyal |
|---|---|
| hôt | hôts |
hôt omrin
- dizeu d' ene sacwè.
- Gn a ki l' hôt del måjhon ki n' a nén yeu les aiwes.
- hôteur.
- C' est èn efant ki n' fwait nou hôt — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
- groxheur, impôrtance.
- Nos lyi dinrans po s' fiesse ene sacwè ki fwait do hôt — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
- ritche ome, ome di l' otorité.
- Asteure, il est dins les hôts — Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
- moncea d' tere, di troufes.
- pitite taesse di tere (di foyon, di frumijhe).
- Cwand l' machene a fåtchî passéve dins des hôt d' foyon, li rowe potchive on côp et mi ossu (C. Schoonbroodt).
- po ene aiwe, costé do sourdant.
- C' est les viyaedjes do hôt d' l' Aiwe-di-Lesse.
Ratourneures candjî
Mots d’ aplacaedje candjî
- å hôt / e hôt, pixhe-å-hôt, cou å hôt
- batire-hôt (batire å hôt), la-hôt (la e hôt), pa la-hôt
- hôt d' foyon, hôt d' frumijhe
Sinonimeye candjî
Contråve candjî
Walon (sistinme Feller)
candjî
Sustantif candjî
hôt omrin
- schô.
- L’èfant s’a èdwèrmou so m’hôt. — Motî d’ Vervî.
- L’ efant s’ a-st edoirmou so m’ schô.
- L’èfant s’a èdwèrmou so m’hôt. — Motî d’ Vervî.