flani

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « flani », el pout stitchî vaici.

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /fla.ni/ /fla.nœ/
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /fla.ni/
• Ricepeures : fla·ni

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	flani / flanixh
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	flanixhoz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	flanixhans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	flanixhnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	flanirè / flanixhrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	flanixheu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	flanixhe
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	flani
Ôtes codjowaedjes	come prusti

flani (v. sins coplemint)

1. (v. sins coplemint) (botanike) souwer tot pierdant ses coleur s tot djåzant d' ene fleur; ki ses fleurs sont ki souwnut, tot djåzant d' ene plante.
   • Les fleurs flanixhèt ddja. — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
2. (v. sins coplemint) (imådjreçmint) k' a passé sins djoye, tot cåzant del djonnesse.
   • Et, mågré s' djonesse flaneye Fåt k' i poenne po wangnî s' veye Cwand ls ôtes efants vont doirmi. — Louis Loiseau (fråze rifondowe).
3. (viebe å coplemint) fé souwer (ene fleur).
   • Li solea a flani nosse bouket. — Motî d’ Djivet (fråze rifondowe).
4. (viebe å coplemint) (imådjreçmint) piede, leyî passer sins djoye.
   • Dji vos caye el berdouye po flani vosse djonnesse. — Émile Gilliard (fråze rifondowe).

Parintaedje

• flanixhaedje
• diflani, diflanixhaedje

Sinonimeye

diflani, flouwi, diflouwi, disflori, souwer

Mots vijhéns

fener (si ratourne eto e francès pa "faner")

Ortografeyes

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• flani : C8, C13, O4, S0, S17 p. 205, S109, S117

E rfondou walon :

• flani : R9 ^(lére), R10 ^(lére), R13

Ratournaedjes

souwer a s' tins po ene fleur

• Francès : faner ^(fr), flétrir ^(fr)

Pårticipe erirece

flani (nén candjåve)

1. Pårticipe erirece do viebe « flani ».

Addjectif

	singulî	pluriyal
omrin	flani	flanis
femrin padrî	flaneye	flaneyes
femrin padvant	flaneye	flaneyès

1. souwé, po ene fleur.
   • Les fleurs di m' djonnesse sont flaneyes. — Emile Lempereur (fråze rifondowe).
2. må passé, tot djåzant di bons moumints.
   • Et, mågré s' djonesse flaneye Fåt k' i poenne po wangnî s' veye Cwand ls ôtes efants vont doirmi. — Louis Loiseau (fråze rifondowe).

Ortografeyes

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• flani, flaniye : C8, O4

E rfondou walon :

• flani, flaneye : R10 ^(lére)

Ratournaedjes

souwé, po ene fleur

• Francès : fané ^(fr), flétri ^(fr)

Codjowa

	Dobès rfondowes
flani		flanixh

Do viebe «flani»

1. indicatif prezintrece, prumire djin do singulî
2. kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece