|
== Tapaedje ==
(ricopyî, merci)
Dji n' aveu djamåy moussî e prijhon d' Måtche. Del voye di Lidje, i rshonne a on grand rectingue di beton avou des meurs cwate metes hôt. Vos frinnez do cint et dijh — ki vos estîz dispu foû do grand grand Lidje — a do septante, po poleur prinde li burtale d' intrêye.
Arester l' oto; passer les controles, tot mostrant blanke pate: mi cwåte del DST. Passer ås ricnoxheus d' pôce et d' miyôle ouyrece. Tot ça sins vey on tchén avou on tchapea.
--[[Uzeu:Lucyin|Lucyin]] ([[Uzeu copene:Lucyin|discussion]]) 14 di måss 2017 a 20:16 (UTC)
Pu la ene grand poite ki s' drove a môde di rôlant volet. Diri, deus wårdeus, leu ptit Fal court canon ki pind après leu spale. Et m' arinner e walon: «Diewåde, monsieu Hansinet !».
Dji n' m'a måy lomé Hansinet — Abdel Hansinet — ki dispu deus ans, cwand les Federås m' ont tchôkî des baloujhes e m' tiesse por mi bouter avou zels. Il estént ki rcwerént les atakeus do Bataclan, et sawè k' i gn aveut dvins des Marokins lodjîs a Molénbek. Djî m' a leyî adire, après deus anêyes el pote a Foresse. Et po dire li veur, dji n' aveu pus håsse di dmorer co a ût ans dpus. C' est çou k' les djudjes m' avent bistoké po mes deus ans passé avou les terorisses — sapinse a zels — di Vervî, do Yemen eyet del Sireye.
Come dji n' aveu nou copleu «blanc» el piole, dj' aveu co rfwait camaeråde avou des Arabes, ki l' prijhon nd esteut plin. Onk di zels, Rik Bahrawi, esteut on mitan-mitan — pére marokin, mame flamindje — ki s' aveut fwait reclôre po hacnaedje infôrmatike.
On sûti ki l' Diåle. C' est lu ki m' aveut riscolé e-n arabe — classike et marokin — ki dji cminceu a djåzer come on vraiy efant d' Rifin d' Brussele. I m' avent ossu a acsegnî sacwants versets d' Alcoran, et a fé mes ralavaedjes et mes priyires come zels. Dinltins, minme el Sireye et å Yemen, dji fjheu aler les lepes, et muzer les troes cwårts des mots.
C' est mononke Djanmår, ki m' vineut apoirter do tchoco tos les cwénze djoûs, ki m' aveut «vindou» å directeur. Todi po fé aler s' grande gueuye a m' vanter, come cwè dji sereu on bon racuze-potêye, veyanmint ki dj' kinoxheu l' arabe et tote li rlidjon nuzulmande. Portant dinltins, i m' åreut cåzu touwé cwant dji håbitéve li cminåltédes Bårbous d' Vervî.
Todi est i ki vo m' la disbatijhî avou m' novele cwåte d' idintité, ricopeye sol manaedje di m' soçon Bahrawi (ki dji n'a pus yeu l' droet di rvey dispu don). Pere walon, mere marokinne, vinou å monde a Måbon-pré, e fén fond d' l' Årdene, k' i gn a nol Arabe k' î åye metou les pîs.
Et mi, i m' î ont louwé on djîsse e viyaedje shijh moes å long, po cnoxhe a mitan les naxhes di cisse rescoulêye coine la del Walonreye.
Les fôs veråts! I m' ont reclôs låvå do moes d' octôbe å moes d' måss. E plin ivier. Mi ki n' aveu pus veyou l' nive dispu des ans et des razans.
E moes d' fevrî, tot-z alant rcweri des comissions amon Magali — ene binamêye båshele k' aléve fé mes coûsses a Bastogne —, dj a ridé sol waerglaece. Mi toide li keute ki s' ritrova foû scwere a 45 digrés sol costé.
Ni ene ni deus: dji rapiça m' mespassêye mwin — ki dji n' sinteu pus — avou l' haiteye, et l' rimete dins l' alinmint do gros do bresse. Pu, li bresse pindant, djurvi disk' amon Magali. Leye, mi veyant ariver insi halcrosse, creya aprume ki dji fjheu les cwanses. Pu cwand dji lyi ridjha, pa deus côps ki dj aveu l' bresse esketé, ele candja d' coleur et manca d' toumer dins les cropecindes. (Fåt croere k' elle atakéve dedja a m' vey voltî di ces trevens la.) A cénk eures del vesprêye, i fjheut ddja brune et les voyes rilujhént ås fåres d' ene oto ki passa. I rdjaléve dedja. Mi soçone ni s' åreut oizou rimete å volant dins ces condicions la. Ele saya d' houkî les strapances di Bastogne mins gn aveut pont d' tchåfeu d' wåde a ces eures la.
Ci n' est k' a nouv eures al nute k' i m'avoyît ene ambalance del clinike di Libråmont. Magali travayive li londmwin et i gn aveut nolu pol ramoenner. Ele si fjheut må d' mi, mins djha k' avou l' infirmî et l' tchåfeu, dji n' pleu må.
Pout-må a toumé a l' aiwe et s' a neyî!
Dj' a ben creu k' on n' arivreut måy a bon pôrt. Foice ki l' otovoye enteut clôse, a cåze di camions k' avént ridé sol waerglace et si rtrover triviè del voye. Et les ptits tchmins d' viyaedje n' avént nén stî salés.
Pus d' vint côps ki l' tcherete a boulé sol costé et s' ritrover buker so des hourêyes di nive acopurnêyes so li dlé del voye. Mins l' tchåfeu — on prumî moenneu, saiss, twè — parvineut todi a contrubratchî et si rmete droet. Al Bårire Hink on rpassa del cwate-bindes al grand-rote d' Oufalijhe. Il aveut shoflé felùint et n aveut des sconcires d' on mete et co hay.
Pont d' rujhes po nost ome ki bôra dvins avou s' zénk, et passer houte. Oufti! Dji m' åreut rcreyou e Yemen cwand nos cwate-cwates fijhént parey avon des bancs d' såvlons. Djusse, vaici, mågré l' aburtale di sidje, cwand dji vneut buker conte li poirtire, ça m' lancive dins m' sitoclé bresse.
Stoirdou mins nén sketé! C' esteut l' londmwin ås aireurs. Gn aveut on radioloke dins l' bastimint — on l' aveut dispierté del nute po on cas pus strapant k' mi: ene kimere k' aveut tchai d' on cina cwate metes djus. I m' ont fwait passer après leye.
Tos les oxheas do keute sont-st el boune plaece, dijha-t i l' méde. Portant, mi, dji crevéve di må, asteure. Dji n' aveut ddja seu mete mi bresse sol tåve del radio. I l' aveut falou abaxhî (dji djåze del tåvlete del djéndjole) et rmonter pitchote a midjote, tot m' sotnant li spale po n' nén rtoide li keute co pus roed.
Co on bea côp dé on laid! Dji n' åreu k' on plåsse drovou so li dzeu — ene goidje, sapinse zels — a rsaetchî ût djous pus tård. Po l' mespassêye djonteure èn si nén aroedi.
Ci n' est k' on gros moes pus tård, k' i rifjheut a mitan, ki dj a polou rmoenner ene oto — evoyeye pa mes påréns do DST — po fé m' bouye al prijhon d' Måtche.
Adon, i m' ont rlodjî dins ene gayolire ki waitive Mouze, a Lidje. Sins ddja aveur li droet di dire årvey a Magali. Ni, bén seur, di lyi dner m' novele adresse. Sins sawè s' elle a brai ses ouys foû ou si elle end a radmint rtrové èn ôte.
(a shuve)
| 