pî-sinte
Walon (Rifondou) candjî
Etimolodjeye candjî
Aplacaedje tîxhon avou loyeure di : «pî» + * «sinte» («pazea», mot racuzinåve avou l' bodje do francès « sentier »), pazea po roter a pî, dj' ô bén : minme tcherpetaedje ki «pî-pazea»).
Prononçaedje candjî
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /piː.ˈsɛ̃t/ /pjɛ.ˈsɛ̃t/ /piː.ˈʃɛ̃t/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /piː.ˈsɛ̃t/
- Ricepeures : pî-·sinte
Sustantif candjî
singulî | pluriyal |
---|---|
pî-sinte | pî-sintes |
pî-sinte omrin
- (mot des voyes et tchmins) stroet tchmin po ene djin ou ene biesse passer.
- Sol crestea, ci n' esteut k' on grand plin ki l' pî-sinte trevåtchive, come tracêye å coirdea. — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- Ça fwait ki, dvant d' ariver al copete, dji leye la l' pî-sinte po m' aler catchî dins les bouxhons. — Jean-François Brackman (fråze rifondowe).
- Plic ! ploc !
I ploût.
Su nosse pîssinte
C’èsteut dès cindes
Là qu’ c’èst dès broûs !
Plic ! ploc ! Ça tchaît
Dissus m’ visadje ;
In gros nuwâdje
Qu’èst là qui braît.
Maîs dji sé bin
Qu’après l’ nûwèye
Li solia r’vint
Su nosse pavèye
— Lucien Somme. - Li loumîre dè solo droûve li dièrin boton.
Al dilongue dès pîssintes i ploût dès rèspleûs d’ djôye…
Èt lès vîs clokîs d’ pîre dispårdèt d’zeû lès vôyes
Totes lès tchansons qu’on tchante è nosse payîs walon— Joseph Mignolet, Li sondje dè mèstré, 1925. - Les pî-sintes di fleurs sont ksemêyes,
Cisses cial, dizo l’ tchôleur påmêyes,
Håynèt li pus djinti rivnant
— Martin Lejeune, "L’amour vint dè passer", dins « L’année des poètes » (1892), p. 230 (fråze rifondowe).
Sinonimeye candjî
Mots vijhéns candjî
Sipårdaedje do mot candjî
w. do Coûtchant, w. do Mitan, w. do Levant
Ortografeyes candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- pî-sinte : R13
Li mot n’ est nén dins : S0
Ratournaedjes candjî
Waitîz eto candjî
Lijhoz l’ årtike pî-sinte so Wikipedia