Walon (Rifondou) candjî

Etimolodjeye 1 candjî

Tayon-bodje latén « tum » (adon, ça fwait ki).

Prononçaedje candjî

Adviebe candjî

  1. (dins èn arinnoe) po côper l' fråze ey arinner li ci (cene) k' on cåze avou.
    1. po lyi dmander d' responde.
      • Vos nel frîz nén, don, vos !
      • (tot djåzant d' on calin) Mins kî çk' a tchî on stron parey et ki n' l' a nén rascovrou, don ? Joseph Lahaye (fråze rifondowe).
      • Ti sais bén comint çki ça va, don! Po cmincî, c' est totès fricassêyes di mouzons Lorint Hendschel, So l’ Anuti.
    2. po lyi dmander di s' rissovni.
      • Savoz bén, don, ci sôre di djin la ki vlèt-z esse pus catolikes ki l' påpe Lucyin Mahin.
    3. po lyi dmander d' constater.
      • I nd aveut d' keure, don, lu, k' ele lyi racontaxhe so les diåles et les nûtons, et les deus macrales Magrite et Zabele Lucyin Mahin.
      • Mins, c' est nén possibe, don, Sint Pire Louis Baijot (fråze rifondowe).
    4. po dire k' on est d' acoird avou lu (leye).
      • Bén awè, don, ki l' martchî des efants, et des grandès djins ossu, pout siervi d' djéndjole ås måhonteus Joseph Lahaye (fråze rifondowe).
  2. replaece…
    1. …on moumint nén defini, dins l' avni, dins l’ ratourneure : did ci a don, did ci don, disk' a don.
    2. …on moumint nén defini, dins l' passé, dins l’ ratourneure : dispu don.
    3. mostere ene plaece nén defineye, å lon, dins l’ ratourneure : inte ci et don.
Mots d’ aplacaedje candjî
Sinonimeye candjî
Fås amisse candjî

Li francès «donc», al tiesse di fråze, ni respond todi nén ås uzaedjes di "don" e walon. Mins on-z etind sovint, asteure, metou al tiesse d' ene fråze, li francijha «donk».

Ratournaedjes candjî
dins èn arinnoe
moumint nén defini, dins l' avni
moumint nén defini, dins l' passé

Etimolodjeye 2 candjî

Svierba do viebe « diner »

Sustantif candjî

singulî pluriyal
don dons

don omrin

  1. cwårs ou sacwè k' on dene a ene djin etrindjire.
    • Les signeurs fijhént des dons ås abeyes po s' fé pardoner leus petchîs.
Parintaedje candjî

 Loukîz a : « diner »

Mots d’ aplacaedje candjî

Sinonimeye candjî

Ratournaedjes candjî

don

Francès candjî

Sustantif candjî

singulî pluriyal
don dons

don omrin

  1. don (mot scrît eyet prononcî e francès come e walon) cwårs ou sacwè k' on dene a ene djin etrindjire.